Tussen nu en 2024 wordt meer dan 350 miljoen euro overheidsgeld geïnvesteerd in de Renovatiestrategie via steunmaatregelen voor alle Brusselaars! Die Renovatiestrategie noemen we voortaan: RENOLUTION! Het betreft een echte energierevolutie in de gebouwen, die het Gewest in staat moet stellen zijn ambitieuze klimaatdoelstellingen te verwezenlijken. Hiertoe lanceert de Brusselse regering een publiek-private alliantie voor het klimaat, voor de werkgelegenheid en om de energiefactuur van de Brusselaars te verlagen, de RENOLUTION-alliantie. In het kader van die alliantie zullen alle actoren samenwerken om de instrumenten te ontwerpen, te evalueren en te doen evolueren om de RENOLUTION van de gebouwen te ondersteunen en er een ecologische, economische en sociale kans voor Brussel van te maken.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft zich in zijn Energie- en Klimaatplan ertoe verbonden om tegen 2050 de koolstofneutraliteit te benaderen. Meer dan de helft van de Brusselse broeikasgasuitstoot is afkomstig van het energieverbruik van gebouwen. Het Gewest heeft daarom tijdens de vorige legislatuur een ambitieuze strategie voor de renovatie van gebouwen gelanceerd, waarbij alle publieke maar ook private instrumenten zijn ingezet. Deze RENOLUTION streeft naar een gemiddeld energieprestatieniveau van 100 kWh/m²/jaar voor Brusselse woningen en naar energieneutraliteit voor tertiaire gebouwen in 2050, d.w.z. een gemiddeld verbruik dat drie of vier keer lager ligt dan in de huidige situatie. De implementatie ervan is begonnen en zal geleidelijk worden uitgebreid.
Dit is een enorme uitdaging en de overheid wil alle drijvende krachten inzetten om ambitieus te reageren. Dit is ook een kans waarvan Brussel de vruchten moet plukken. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bundelt daarom zijn krachten met de bouwsector, de financiële sector, de verenigingssector en de sociale partners, om samen doeltreffende oplossingen te implementeren: dit wordt de RENOLUTION-alliantie, een alliantie voor renovatie, een plaats voor dialoog en samenwerking die alle sectoren samenbrengt die betrokken zijn bij de energierenovatie van de Brusselse gebouwen. Alle uitdagingen van de renovatie zullen aan bod komen: financiering en fiscaliteit, administratieve en stedenbouwkundige vereenvoudiging, begeleiding, duurzaamheid en circulaire economie, erfgoed en architecturale kwaliteit, kwalificatie van beroepen, innovatie, solidaire transitie.
RENOLUTION beoogt de eerste renovatieverplichtingen op te leggen vanaf 2030. Het Gewest wil echter niemand voor voldongen feiten stellen en zal alle steun- en begeleidingsmaatregelen nemen zodat renovatiekandidaten kunnen anticiperen. De uitvoering van deze maatregel zal zorgvuldig worden bestudeerd: er zal bijzondere aandacht worden besteed aan het risico van stijgende vastgoedprijzen, een voorfinancieringsmechanisme zal worden behouden en versterkt, het inkomen en het vermogen van huishoudens zullen in aanmerking worden genomen, zowel wat de toegekende premies als de beoogde werken betreft, enz. Zo werkt het Gewest aan een globale hervorming van het stelsel van de premies voor woningrenovatie, de premies voor gevelverfraaiing en de energiepremies, met als doel de toegang tot de premies voor de Brusselaars verder te vereenvoudigen.
De minister-president en de minister van Energie delen de doelstelling dat deze hervorming op 1 januari 2022 operationeel is. Overigens heeft de regering het budget voor de energie- en renovatiepremies al verhoogd, op initiatief van de minister van Stadsvernieuwing en de minister van Leefmilieu en Energie. Die premies hebben veel succes en tonen aan dat de Brusselaars bereid zijn om te renoveren.
De regering wil deze ambitie handhaven en ondersteuning bieden aan alle Brusselaars die hun woning willen renoveren. Ze zal de begeleiding en de financiële ondersteuning aanzienlijk versterken, door te evolueren naar een one-stop-shop voor alle renovatieprocedures. Voor de burgers zal Homegrade het referentiepunt zijn. In de meerjarenbegroting van de regering is tot 2024 meer dan 350 miljoen euro uitgetrokken voor de verschillende financiële steun- en begeleidingsmechanismen. Een budget dat jaar na jaar zal stijgen gedurende de hele legislatuur. Een sterk gebaar naar iedereen die renoveert.
Dankzij die middelen plant de regering in 2021 ook:
- voor mede-eigendommen – het gaat om 55% van het Brusselse woningbestand: begeleiding op maat, gezien de specifieke kenmerken van mede-eigendommen;
- voor gewestelijke en gemeentelijke overheden: RenoClick, een begeleidings- en financieringsprogramma, in samenwerking tussen Leefmilieu Brussel en Sibelga;
- het Renolab, dat het mogelijk zal maken vernieuwende oplossingen te testen op het gebied van begeleiding, financiering, efficiëntere renovatietechnieken in Brussel, enz. We maken plaats voor innovatie, wat essentieel is om de doelstellingen te bereiken.
Vanaf begin 2022 zullen de renovatiepremies en de energiepremies worden eengemaakt voor eigenaars-bewoners. Deze ‘hervormde’ renovatiepremies zullen dan, onder bepaalde voorwaarden, toegankelijk worden gemaakt voor eigenaars-verhuurders, die momenteel alleen aanspraak kunnen maken op energiepremies.
Ten slotte zal de regering samen met alle actoren via de RENOLUTION-alliantie alle manieren bestuderen om de renovatieprocedures te vereenvoudigen en te versnellen, alsook het toekomstige systeem van certificering- en renovatieverplichting.
Al die maatregelen moeten de vraag naar renovatiewerken stimuleren en doen toenemen. Met het oog op die vraag is het van essentieel belang dat er een voldoende en kwalitatief aanbod is. Dat is de uitdaging van kwalificatie en werkgelegenheid. Brussel heeft een kans te grijpen!
De regering zal dus blijven investeren in de opleiding van de Brusselaars in de renovatieberoepen. Samenwerking tussen de overheidssector en de bouwsector om opleiding en werkgelegenheid te stimuleren is een van de prioriteiten van RENOLUTION. Construcity.Brussels, de opleidings- en tewerkstellingspool voor de bouwsector, zal nog vóór de zomer officieel worden opgericht.
Om de renovatie-uitdaging in Brussel aan te gaan, heeft de regering eind 2020 het Build Circular.Brussels-programma opgestart. Dat heeft tot doel bedrijven en ondernemers die op het grondgebied actief zijn, te begeleiden en op te leiden in de beginselen van circulair bouwen. Aan alle werknemers (zelfstandigen, bedienden, arbeiders) worden momenteel gratis opleidingen aangeboden die aan elk beroep zijn aangepast. Daarnaast staan deskundigen op het gebied van circulair bouwen ter beschikking van bedrijven, om hen zo goed mogelijk te begeleiden bij hun transitie. Build Circular.Brussels komt daarmee tegemoet aan de wens van het Gewest om lokale hulpbronnen te bevorderen en banenscheppende innoverende sectoren te ontwikkelen. Volgens een studie van Leefmilieu Brussel zouden de budgetten waarin deze RENOLUTION voorziet, op termijn ongeveer 8.000 niet-delokaliseerbare banen moeten opleveren. Het is dan ook van essentieel belang om met de sector samen te werken, zodat die in Brussel over deze arbeidskrachten kan beschikken.
Tenslotte werken de stadsvernieuwingsprogramma’s en de openbare stadsontwikkelingsoperatoren in hun respectieve actiegebieden om deze doelstellingen te verwezenlijken en in het bijzonder om de toegankelijkheid en de voorbeeldfunctie van de uitgevoerde projecten te waarborgen. Hun acties en de intersectorale samenwerkingsverbanden die daartoe bijdragen, zullen in het kader van RENOLUTION worden versterkt.
Al deze projecten zullen voortaan worden overlegd en gezamenlijk worden uitgewerkt in de publiek-private werkgroepen van RENOLUTION. Dit werk kan voortbouwen op de ervaring en het succes van de vorige Brusselse allianties Werkgelegenheid-Leefmilieu en bestaande kaderovereenkomsten.
Deze uitdaging van de energietransitie is een sociale en economische kans, op voorwaarde dat we alle actoren massaal steunen en de procedures voor hen vereenvoudigen. Dat is de wil van de regering!
Laurent SCHILTZ, secretaris-generaal van de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad: “Om de uitdaging van de renovatie in Brussel met succes aan te gaan, bereidt de bouwsector zich voor. Dankzij het Build Circular.Brussels-project zijn momenteel bijna 280 bedrijven betrokken bij de circulaire dynamiek en dat aantal stijgt voortdurend! Hoewel de sector momenteel wordt geconfronteerd met een bijzonder moeilijke context, is een opleiding in circulaire technieken en de keuze voor een verantwoordelijke aanpak van het bedrijf een hefboom om terug te veren en zich te herpositioneren op de toekomstige markten in Brussel. De afgelopen maanden is duidelijk geworden hoe belangrijk het is lokale hulpbronnen, zowel materiële als menselijke, te benutten, en dat is precies wat Build Circular.Brussels wil doen! Voor de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad is de circulaire economie ook een manier voor lokale bedrijven om zich te onderscheiden van buitenlandse concurrenten.”
Bert ENGELAAR, voorzitter van de Algemene Centrale Brussel Vlaams-Brabant van het ABVV: “De bouwsector is zich bewust van de cruciale rol die hij kan spelen op het gebied van klimaat- en sociale doelstellingen. We staan klaar om de handen uit de mouwen te steken om de ambitieuze doelstellingen van de langverwachte renovatiegolf te helpen realiseren. We zijn verheugd dat we dit ambitieuze doel niet alleen nastreven en dat de verschillende partijen ook bereid zijn om de nodige begeleidende maatregelen te nemen. Laat het duidelijk zijn: de overheid, het grote publiek en de bouwsector hebben elkaar nodig om dit mogelijk te maken. Dit ambitieuze project en het daaruit voortvloeiende partnerschap stellen de belanghebbenden in staat om op het terrein echte veranderingen teweeg te brengen die alle betrokkenen ten goede komen: betere huisvesting, lagere facturen, duurzame banen en een beter klimaat.”
Alain MARON, minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, bevoegd voor Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie: “De uitdaging van RENOLUTION is om samen de renovatie van de gebouwen te versnellen, voor het klimaat, voor onze energiefactuur en voor de werkgelegenheid in Brussel. Door de energietransitie van de Brusselse gebouwen en de economische transitie van de bouwsector te versterken, maken we de Brusselse woningen comfortabeler en minder energieverslindend, met een lokaal verankerde bouwsector die toonaangevend is in duurzaam en circulair bouwen. De energiearmoede terugdringen betekent ervoor zorgen dat iedereen toegang heeft tot energie, dankzij goede informatie, financiële en administratieve ondersteuning, en een lagere energiefactuur, met name door de gebouwen te isoleren. Wij zullen hand in hand met architecten, projectontwikkelaars, aannemers, de financiële sector, overheidsdiensten en de politieke wereld, overleg plegen en samen de instrumenten bouwen om deze strijd te winnen. De kracht van RENOLUTION en van onze ‘Renovatie-alliantie’ voor de uitvoering ervan, is dat ze ons in staat zal stellen om alle aspecten die verband houden met de renovatie van de Brusselse gebouwen te omvatten.”
Bernard CLERFAYT, minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, bevoegd voor Werk, Beroepsopleiding en Digitalisering: “De strategie voor de renovatie van gebouwen, waarbij de energieprestaties van de gebouwen verbeterd moeten worden, zal niet alleen de werkgelegenheid op peil houden, maar ook duizenden nieuwe banen opleveren en positieve effecten op de Brusselse economie hebben. Voor deze strategie zijn dus goed opgeleide en tegelijk meer vakmensen nodig. In maart jongstleden waren er overigens 4.980 Brusselse werkzoekenden op zoek naar een job in de bouwsector. De renovatiestrategie zou ervoor moeten zorgen dat zij, eventueel via een opleiding, de arbeidsmarkt in de nabije toekomst opnieuw kunnen betreden. Daarom zullen wij tijdens deze legislatuur een Pool Opleiding-Werk voor de beroepen uit de bouwsector openen. Deze pool, die de naam Construcity.brussels heeft gekregen, zal de schakel tussen enerzijds de overheidsdiensten voor tewerkstelling en opleiding en anderzijds de bouwsector vormen. De bedoeling is om niet alleen werkzoekenden en jongeren die alternerend onderwijs volgen, maar eveneens professionals, op te leiden op het vlak van de nieuwste technieken, en met name die van duurzaam bouwen. ConstruCity is enkel en alleen een win-winsituatie!”
Pascal SMET, staatssecretaris van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, bevoegd voor Stedenbouw: “Urban neemt de verantwoordelijkheid voor de renovatiestrategie op zich. Zo wordt renoveren om te isoleren straks gemakkelijker. Tegen het einde van de zomer zullen wij het besluit van geringe omvang wijzigen. Dakisolatiewerken zullen dan vrijgesteld zijn van een bouwvergunning (behalve voor beschermd vastgoed). Hetzelfde zal gelden voor gevels die niet zichtbaar zijn vanuit de openbare ruimte. Dit vereenvoudigen, versnellen, isoleren is een concrete actie voor het klimaat. Het is immers door de gebouwen te isoleren dat we erin zullen slagen het verbruik van de Brusselaars te verminderen.”
