Elk jaar engageren de Brusselse scholen zich voor de klimaattransitie, dankzij de steun van Leefmilieu Brussel. Zo hebben ruim 1.300 leerkrachten zich aangesloten bij het ‘Bubble’-netwerk sinds de oprichting ervan in 2013. Bij de start van het schooljaar 2023-2024 hebben honderd scholen zich geëngageerd om klimaatactie te ondernemen. Hun projecten zijn uiteenlopend, van het verminderen van afval tot het inrichten van buitenruimtes die bevorderlijk zijn voor de biodiversiteit en het herzien van de schoolmenu’s voor gezonde en duurzame voeding. Wat ze echter allemaal gemeen hebben, is de wens om iets te doen voor het klimaat en de planeet. Op initiatief van Brussels minister voor Klimaattransitie en Leefmilieu Alain Maron heeft de Brusselse regering 440.000 euro vrijgemaakt om hen te steunen bij de lancering van hun projecten dit jaar.
Op dinsdag 12 september heeft Brussels minister voor Klimaattransitie en Leefmilieu Alain Maron een bezoek gebracht aan de middelbare school Sainte-Bernadette in Oudergem, die in 2021 een Eco-School is geworden. “De Brusselse scholen verwelkomen elke dag ruim 250.000 leerlingen, naast het begeleidend personeel. Het zijn belangrijke leefplekken in ons Gewest. Hen helpen om positieve praktijken voor het milieu aan te nemen is dus essentieel in de strijd tegen de klimaatverandering, maar het is ook essentieel om onze jongeren positieve vooruitzichten voor de toekomst te bieden, want samen actie ondernemen via deze projecten geeft hun betekenis en versterkt het samenhorigheidsgevoel en de inclusie in de schoolgemeenschap.”
De middelbare school Sainte-Bernadette is in 2021 aan het ‘Eco-School’-avontuur begonnen, om het welzijn en het schoolklimaat te verbeteren. “Toen in 2018 het stuurplan van de school moest worden opgesteld, was er bij het onderwijsteam een echte wens om een groenere dynamiek en acties te bewerkstelligen. Vanaf het begin zijn er nieuwe projecten ontstaan – eerst van de leerkrachten, die de leerlingen sensibiliseerden en hun steun en deelname verkregen, dankzij hun dynamiek en grote inzet”, legt adjunct-directrice mevrouw Soopramanien uit. Een Eco-School is een school die zich engageert voor een langdurig proces om haar milieu- en onderwijspraktijken voortdurend te verbeteren. Eco-Scholen ondernemen concrete actie om:
- afval te verminderen;
- duurzame mobiliteit te ontwikkelen;
- de biodiversiteit te verbeteren;
- voor gezonde en duurzame voeding te kiezen;
- het energieverbruik te verminderen en hernieuwbare energie te gebruiken;
- de geluidshinder te beperken; en
- duurzaam waterbeheer te ontwikkelen.
Op Sainte-Bernadette heeft het groene team dat aan het begin van het project werd opgericht, samen met de leerlingen een vijftigtal acties uitgevoerd. Het meest zichtbare resultaat is de halvering van het restafval, dankzij een groot aantal projecten, waaronder:
- de installatie van afvalsorteerbakken, vervaardigd door de leerlingen van de afdeling Houtbewerking en bekleed met posters afgestemd op de door de leerlingen gebruikte producten;
- de aanleg van een compost, waar onder meer het afval van de afdeling Hotelschool terechtkomt en die wordt gebruikt door de afdeling Tuinbouw;
- de installatie van een recyclagepark voor het bouwafval;
- de afschaffing van de sandwichverpakkingen;
- het gebruik van herbruikbare verpakkingen voor de cateringdienst;
- de vervanging van de drankautomaten door waterfonteinen en de verdeling van drinkflessen aan het begin van het schooljaar;
- enz.
In Oudergem heeft de Blankedelle-school een aanvraag ingediend om een Eco-School te worden. Elise Willame, schepen van Onderwijs: “Wij steunen onze scholen al bij het invoeren van nieuwe, milieuvriendelijkere gewoonten, zoals het vervangen van individuele snacks door soep, het verkrijgen van het Good Food-label voor warme maaltijden, het installeren van tennisballen onder stoelen om het lawaai te verminderen, het aanleggen van moestuinen, insectenhotels, enz. Ik ben erg blij dat de Blankedelle-school de algemene ‘Eco-School’-aanpak volgt. De vergadering van vandaag met het ‘green team’ van Sainte-Bernadette heeft me nieuwe ideeën gegeven om onze begeleiding aan te passen.”
Op Brussels niveau moedigen de ‘Bubble’-programma’s (netwerk van leerkrachten die zich inzetten voor het milieu), het ‘Eco-schools’-label (scholen die een label krijgen voor hun milieuactieprogramma) en de milieuacties van scholen die financieel worden gesteund door de regering, de schoolgemeenschap aan aandacht te hebben voor het milieu, door de leerlingen te informeren en te betrekken, structurele veranderingen in de school door te voeren en de onderwijspraktijk van leerkrachten te veranderen. Concreet vertaalt zich dat in jongeren en hun leerkrachten die een tweedehandswinkel opzetten, naar een pmd-vrije school toewerken, workshops over waterverbruik organiseren, moestuinen aanleggen, een brigade van ‘kleine tuinmannen’ oprichten, enz.