In open lucht kunnen zwemmen in Brussel, in een natuurlijke omgeving, dat is voor velen een droom! In 2019 werd een dergelijk experiment georganiseerd met Pool Is Cool in de grote vijver van Pede. Twee jaar later zijn de resultaten van een haalbaarheidsstudie, die werd uitgevoerd door Leefmilieu Brussel, bekend en werd de studie op vrijdag 3 december voorgesteld aan het publiek door minister Alain Maron en het gemeentebestuur van Anderlecht. In de studie wordt voorgesteld om een van de vijvers in het park van Neerpede (“de Middenvijver”) om te vormen tot een natuurlijke zwemvijver. Begin 2022 zal een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning worden ingediend, waarna een openbaar onderzoek zal plaatsvinden. Het project zal vervolgens in samenwerking met Beliris worden uitgevoerd, zodat de openstelling voor het publiek in 2024 kan plaatsvinden.
Deze zwemvijver is de eerste actie van een reeks acties die in de komende maanden van start zal gaan en die van het “park van Neerpede” een gewestelijk natuurlijk en recreatief park wil maken: de inrichting van sportfaciliteiten onder de Ring en een avonturenheuvel, renaturatie van de oevers van de Neerpedebeek, ecologische diversificatie van het populierenbos, plaatsing van geluidsschermen langs de ring, enz. Dit project voor de aanleg van het park van Neerpede kadert bovendien in het “Operationeel Plan voor Neerpede”, dat in 2020 werd opgesteld door Leefmilieu Brussel en de gemeente Anderlecht, en dat de opwaardering beoogt van het hele “Land van Neerpede”, het Brusselse deel van het Pajottenland, een gebied van ongeveer 200 ha met een hoge landschappelijke waarde.
Na de publieke voorstelling van de haalbaarheidsstudie zal het definitieve project worden afgerond en zal Leefmilieu Brussel in het eerste kwartaal van 2022 een aanvraag indienen voor een stedenbouwkundige en milieuvergunning. De werkzaamheden, die in 2023 van start moeten gaan, zullen door Beliris worden gecoördineerd en gefinancierd.
Het project voorziet in de herinrichting van het volledig gebied rond de zwemvijver. De voornaamste geplande inrichtingswerken zijn:
- De inrichting van een zwemvijver met aanleg van een waterbekken (volledig natuurlijke filtratie) en een onthaalstructuur voor de zwemmers
- De herinrichting van een vijver voor de biodiversiteit door de oevers nog natuurlijker te maken
- De omvorming van het einde van de Olympische Dreef in een parkgebied om de link tussen de grote vijver en de rest van het Park van Neerpede te benadrukken.
- De inrichting van de natuurlijke oevers van de Neerpedebeek
- De integratie van het stormbekken en de Marius Renard-ring in het parkgebied om de vijver te naturaliseren en dit gebied nog meer in het park te integreren.
Op basis van een evaluatie van de fauna en de flora op de site werd de kleinste vijver geïdentificeerd als een watermassa met een hoge biodiversiteitswaarde vanwege de aanwezigheid van een rietveld en van de nabijgelegen heuvel met wilde fauna en flora. In die vijver zal dus niet gezwommen kunnen worden. De grootste vijver, de Middenvijver, is opener en zonniger en maakt een groter zwemgebied mogelijk. De zwemzone zal evenwel beperkt zijn tot het zuidelijk deel van de vijver, aangezien het centrale deel als waterbekken zal fungeren om het water op een natuurlijke manier te zuiveren.
De vijver zal dieper worden gemaakt (1,5 tot 3 meter, afhankelijk van de zone). De zwemzone zal een oppervlakte van 5.000 m² hebben, wat overeenkomt met vier olympische zwembaden. De maximale lengte van de zwemzone zal ongeveer 130 meter bedragen, wat zal toelaten om er aan sportzwemmen te doen. Minder diepe zones en een pierenbad zullen ook recreatief zwemmen aangepast aan kinderen mogelijk maken.
In de haalbaarheidsstudie is berekend dat, om de kwaliteit van het water te garanderen, de toegang tot de vijver moet worden beperkt tot maximaal 225 gelijktijdige zwemmers, wat al heel wat is. Afhankelijk van de toevloed zou de zwemtijd kunnen worden beperkt om zoveel mogelijk personen de kans te geven om op hun beurt gebruik te maken van de vijver. De toegang tot de vijver zal dus moeten worden gecontroleerd, maar zonder de omtrek ervan te omheinen.
De zwemvijver zal voor het publiek toegankelijk zijn tijdens de zomermaanden, van mei tot september. Tijdens de wintermaanden zal de vijver voor clubs toegankelijk zijn.
De omliggende parkgebieden zullen permanent open zijn voor het publiek. De zwemmers en andere parkgebruikers kunnen genieten van de zon op deze grasperken die omzoomd zijn door bomen.
Er zal bijzondere aandacht worden besteed aan het naast elkaar bestaan van deze verschillende activiteiten en de omringende natuur: de waterloop en de reeks vijvers zullen worden gesaneerd en gerenaturaliseerd, de rijkste gebieden zullen worden beschermd en het landschapsbeheer van het hele park van Neerpede zal gebeuren op een milieuvriendelijke en biodiversiteitsvriendelijke manier.
Alain Maron, Brussels minister van Leefmilieu en Klimaattransitie: “De inrichting van deze eerste zwemvijver en de herwaardering van dit “Land van Neerpede” als uitzonderlijk natuurlijk erfgoed zullen enerzijds bijdragen tot het welzijn en de gezondheid van de Brusselaars en anderzijds tot de ecologische weerbaarheid van ons gewest tegen de gevolgen van de klimaatverandering.”
Karine Lalieux, minister van Beliris: “Groene, publieke en open ruimtes in het gewest winnen aan belang. Ontspanning, spel en sport: de Brusselaar heeft er nood aan. Deze zwemvijver zal hierin een belangrijke rol spelen. Beliris maakt ons gewest zo nog aangenamer voor Brusselaars en haar bezoekers. Dat maakt me ontzettend trots.”
