Op vrijdag 19 januari keurde het Franstalig Brussels Parlement op voorstel van Alain Maron, minister van Gezondheid en Welzijn, de hervorming van de “ambulante diensten” goed. Geestelijke gezondheidszorg, diensten die werken rond drugs en verslavingen, centra voor gezinsplanning, medische huizen, schuldbemiddelingsdiensten, diensten voor de coördinatie van thuiszorg en -hulp, diensten voor palliatieve en continue zorg, thuishulpdiensten, centra voor globale sociale actie (maatschappelijke diensten) en teleonthaalcentra: al die hulp- en zorgdiensten zijn meer dan ooit onmisbaar voor de Brusselaars. Ze vormen de sector van de “ambulante diensten”. De sectoren wachten al meer dan tien jaar op deze hervorming, die net is goedgekeurd. Ze gaat gepaard met een herfinanciering, die die diensten zal versterken. Het doel is om het netwerk ervan te versterken, ze dichter bij de Brusselaars te brengen en de aanpak van sociale en gezondheidsproblemen structureel te integreren.
Het decreet inzake ambulante zorg
Sinds 2009 regelt het decreet inzake ambulante zorg de werking van de betrokken sectoren. De ambulante sector groepeert tien niet-residentiële hulp- en zorgverleningssectoren in Brussel: geestelijke gezondheidszorg, diensten die werken rond drugs en verslavingen, centra voor globale sociale actie (maatschappelijke diensten), centra voor gezinsplanning, medische huizen, schuldbemiddelingsdiensten, diensten voor de coördinatie van thuiszorg en -hulp, diensten voor palliatieve en continue zorg, thuishulpdiensten en teleonthaalcentra. Die tien sectoren verenigen meer dan 150 diensten die instaan voor de dagelijkse begeleiding van de Brusselaars op het vlak van welzijn en gezondheid en tellen ongeveer 2.000 werknemers.
Hoe?
Concreet zal de ambulante sector in 2024 worden versterkt met een bijkomend budget van 7,5 miljoen euro, bovenop de steun van meer dan 6 miljoen euro die sinds 2019 wordt toegekend en die dankzij de hervorming kan worden bestendigd. Die budgetverhoging van 13,5 miljoen euro is voornamelijk bedoeld om het aantal werknemers te verhogen. Die extra banen zullen niet alleen helpen om het dienstenaanbod uit te breiden, maar ook om de samenwerking tussen diensten te verbeteren met het oog op de ontwikkeling van kwaliteitsvolle begeleiding op welzijns- en gezondheidsvlak.
Zo hebben we bijvoorbeeld beslist om de psychiatrische functie van de diensten voor geestelijke gezondheidszorg vanaf 2024 structureel te herwaarderen. Daarnaast is er tijdens deze legislatuur een bijkomend budget van 2,5 miljoen euro toegekend aan de diensten voor geestelijke gezondheidszorg om de teams te versterken met psychiaters, maatschappelijk assistenten en psychologen.
Voor de diensten die werken rond drugs en verslavingen zal er een soortgelijke maatregel zijn als die voor psychiaters, en extra personeel zal worden gefinancierd. De EVRAS-teams van de centra voor gezinsplanning, die instaan voor de voorlichting inzake het relationele, affectieve en seksuele leven, zullen worden verankerd en erkend, ook dankzij de hervorming van het decreet. Daardoor zullen alle Brusselse scholen EVRAS-activiteiten kunnen organiseren die worden uitgevoerd door kwaliteitsvolle en stabiele teams.
Het personeelskader van de centra voor globale sociale actie en de schuldbemiddelingsdiensten zal worden uitgebreid. Door de verschillende crisissen (covidcrisis, energiecrisis) stonden die twee sectoren onder zware druk. De opvolgingsverzoeken zijn de afgelopen jaren letterlijk geëxplodeerd. De investering van extra middelen was dus dringend en noodzakelijk om de Brusselaars ondersteuning en opvolging te bieden voor hun sociale situaties en schuldenlast.
De sector van de medische huizen kreeg nieuwe erkenningen en de mogelijkheid om maatschappelijk assistenten in het erkende kader te integreren. In vier jaar tijd is het aantal medische huizen in het gewest gestegen van 1 per 30.000 inwoners naar 1 per 20.000 inwoners, dankzij de erkenning van 14 nieuwe diensten, waardoor het aantal medische huizen dat lokale geneeskundige zorg aanbiedt op 54 komt.
Tot slot is er een nieuwe soort dienst toegevoegd aan het decreet inzake ambulante zorg: het geïntegreerd welzijns- en gezondheidscentrum. Het geïntegreerd welzijns- en gezondheidscentrum is een ambulante dienst die de gebruikers generalistische zorg biedt voor somatische en geestelijke gezondheid en sociale begeleiding. Het doel van die nieuwe dienst is om bruggen te slaan tussen de aanpak van sociale problemen en gezondheidsproblemen. Talrijke studies hebben de impact van gezondheid op sociale situaties van mensen aangetoond, net als de impact van complexe sociale situaties op de gezondheid. Het was dan ook tijd om plaatsen te creëren waar die verbanden rechtstreeks konden worden gelegd, om zo een globale begeleiding van de Brusselaars te garanderen.
Ook zullen de diensten voor de coördinatie van thuiszorg en -hulp, de diensten voor palliatieve en continue zorg, de thuishulpdiensten en de sector van teleonthaalcentra allemaal versterkt worden.
Alain Maron, Brussels minister van Gezondheid en Welzijn: “Om de toegang tot hulp en zorg dichter bij alle Brusselaars te brengen, maar ook om het niet-gebruik van deze diensten zoveel mogelijk te beperken, was het essentieel om dit decreet inzake ambulante zorg aan te passen. Het was een van mijn prioriteiten en er is nu werk van gemaakt. Daar ben ik heel blij om. De hele sector heeft meer dan tien jaar gewacht op deze hervorming, waarvan de diensten essentieel zijn en onder grote druk zijn komen te staan door de opeenvolgende crisissen. Deze nieuwe versie van het decreet is ook een belangrijk onderdeel van de operationalisering van het GWGP (het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan), dat tot doel heeft de behoeften aan sociale bijstand en gezondheidszorg van de Brusselse bevolking beter te dekken door het lokale netwerk te versterken, zo dicht mogelijk bij de Brusselaars”.
