Op dinsdag 7 februari heeft de Brusselse minister van Klimaattransitie en Leefmilieu, Alain Maron, een ontmoeting gehad met het burgercollectief Het Rad, winnaar van de projectoproep ‘RENOLAB.ID’. Dat laboratorium voor energierenovatie, dat eind 2021 van start is gegaan, ondersteunt en experimenteert met een groot aantal innovatieve oplossingen die bijdragen tot een snellere renovatie van de Brusselse gebouwen. Het project onder leiding van het burgercollectief Het Rad test momenteel de mogelijkheid om een gegroepeerde renovatie uit te voeren in de historische wijk Het Rad in Anderlecht. Het is een vernieuwend initiatief waarbij klimaatdoelstellingen en respect voor het erfgoed worden gecombineerd.
Gezien de energie- en klimaatcrisis is het dringender dan ooit om de Brusselse gebouwen, de grootste energieverbruikers en uitstoters van broeikasgassen in het Brussels Gewest, te isoleren en te renoveren. Dat is het doel van Renolution, de gewestelijke renovatiestrategie, en van RENOLAB.ID. De doelstelling van de proefprojecten die in het kader van dat programma worden gefinancierd, is het stimuleren van de energierenovatie door die betaalbaarder en toegankelijker te maken. Er zijn namelijk veel belemmeringen om onze woningen minder energieverslindend te maken: technische haalbaarheid, financiële kosten, complexiteit van de procedures, enz. Als laboratorium test RENOLAB.ID manieren om die belemmeringen op alle gebieden weg te nemen. In 2022 werd bijna 2 miljoen euro toegekend aan de winnaars van het programma RENOLAB.ID. Voor het jaar 2023 is 3 miljoen euro beschikbaar voor de toekomstige winnaars, van wie de kandidaturen half april worden verwacht.
In Anderlecht is het burgercollectief Het Rad begonnen aan een gegroepeerde renovatie waarbij klimaatdoelstellingen en respect voor het erfgoed worden gecombineerd. De tuinwijk Het Rad leent zich goed voor die oefening omdat ze bestaat uit relatief identieke eengezinswoningen. Er zijn vijf gestandaardiseerde renovatiemodellen ontworpen die, met variaties, kunnen worden toegepast op alle huizen van eigenaars die het avontuur willen aangaan. Het opstellen van die plannen riep talrijke juridische en technische vragen op, die meer dan een jaar lang werden besproken tussen de gemeente, urban.brussels en de projectdragers. Vandaag kon eindelijk de aanvraag voor een vereenvoudigde vergunning bij de gemeente worden ingediend voor de eerste renovatiegolf, waarbij een tiental huizen betrokken is.
Alain Maron, minister van Klimaattransitie en Leefmilieu: “Alle Brusselaars moeten hun woning kunnen isoleren en renoveren met het oog op energie-efficiëntie. Dat is essentieel voor hun portemonnee, hun comfort en het klimaat. Met dit proefproject van Het Rad wordt aangetoond dat de gegroepeerde renovatie duidelijk een oplossing is om de Renolution te versnellen, op voorwaarde dat de administratieve en stedenbouwkundige procedures evolueren en vereenvoudigd worden. Dit is een belangrijk project zodat in de toekomst gemakkelijk een gegroepeerde vergunningsaanvraag voor energierenovatie kan worden ingediend. Ik ben ervan overtuigd dat dankzij de gegroepeerde renovatie de energierenovatie massaal mogelijk zal worden gemaakt en de toegang ertoe zal worden gedemocratiseerd.”
Burgercollectief Het Rad: “De wijkrenovatie moet worden onderzocht, getest en uitgerold om de energierenovatie te stimuleren. Via ons project zien we al positieve punten van die wijkgerichte aanpak, zoals: (1) het gunstige effect voor de mobilisatie van de collectieve dynamiek, waarbij de buren ambassadeurs van het project worden; (2) het vermogen om alle actoren te mobiliseren om oplossingen te vinden voor de vele moeilijkheden die zich voordoen; (3) de vaststelling van een gemeenschappelijke identiteit door de administraties, wat het verkrijgen van stedenbouwkundige vergunningen vergemakkelijkt. Bovendien zou de mutualisering van de werven voor de aannemer ons schaalvoordelen moeten opleveren. Dit project is weliswaar geen oplossing voor alle (administratieve, technische, financiële …) problemen in verband met de renovatie, maar het stelt ons in staat de verschillende actoren (gewestelijke en gemeentelijke administraties, technische deskundigen …) te mobiliseren om oplossingen uit te werken. Nadenken over renovatie op schaal van de wijken betekent proberen de rode loper uit te rollen voor de inwoners, hen te mobiliseren met vooraf uitgewerkte antwoorden voor hun wijk en ieders betrokkenheid effectiever en efficiënter te maken. Dat is wat we willen uitproberen met de volgende groepen renoveerders.”
