Deze donderdag heeft de Brusselse regering, op initiatief van de Brusselse minister van Leefmilieu, in tweede lezing een besluit goedgekeurd dat het Gewest dichter bij zijn doelstelling van een samenleving zonder pesticiden zal brengen. Het besluit maakt deel uit van een reeks van drie besluiten die tot doel hebben het gebruik van gevaarlijke pesticiden in privéruimten te verminderen en de verkoop ervan te reguleren. “Sinds 2019 zijn er geen pesticiden meer toegestaan in de openbare ruimten in het Brussels Gewest en Leefmilieu Brussel onderhoudt zijn groene ruimten al 20 jaar zonder pesticiden. We gaan nu een stap verder door het gebruik van gevaarlijke pesticiden in privéruimten te bestrijden om de gezondheid van de Brusselaars en de biodiversiteit rondom hen te beschermen”, aldus de minister.
In België was een hele groep kinderen die in 2021 door Test-Aankoop werden getest, besmet, vaak met meer dan één pesticide. Tal van studies hebben echter de schadelijke effecten van pesticiden op onze gezondheid aangetoond. De WHO meent dat ze met name neurologische aandoeningen, endocriene stoornissen, vruchtbaarheidsproblemen en allergieën kunnen veroorzaken. “Het Brussels Gewest is een dichtbevolkt stedelijk gebied dat voor de helft bedekt is met vegetatie. Door ons milieu minder giftig te maken, beschermen we de gezondheid van de Brusselaars”, zegt de minister.
Pesticiden kunnen ook zeer negatieve gevolgen hebben voor de biodiversiteit in de hoofdstad. Deze stoffen zijn niet alleen schadelijk voor de organismen die ze als doelwit hebben, maar ook voor de roofdieren ervan, zoals vogels en vleermuizen, en voor hun algemene omgeving. “Door het gebruik van de gevaarlijkste pesticiden te verminderen, kunnen we de hele voedselketen beschermen, via een domino-effect. En ons milieu wordt schoner, omdat er minder giftige stoffen met de regen in onze bodems, rivieren en vijvers terechtkomen. Kortom, door gevaarlijke pesticiden aan te pakken, beschermen we het geheel van de biodiversiteit in onze hoofdstad”, voegt de minister eraan toe.
De drie besluiten die nu door de Brusselse regering zijn aangenomen zullen twee dingen mogelijk maken:
- Ten eerste zal het gebruik van gevaarlijke pesticiden vanaf 2025 verboden zijn in privétuinen en private groene ruimten in het Brussels Gewest. Dat kunnen bijvoorbeeld bedrijfstuinen of sportvelden zijn. Deze verplichting zal vanaf 2030 gelden voor landbouwers en groentetelers, die zo meer tijd zullen hebben om hun praktijken aan te passen, aangezien dit niet van vandaag op morgen kan gebeuren. “Private groene ruimten beslaan een derde van de groene ruimte in het Brussels Gewest. Deze maatregel maakt het dus mogelijk om een groot deel van de natuur in onze hoofdstad te beschermen”, zegt de minister.
- Ten tweede wordt vanaf 2025 ook de verkoop van pesticiden in het Brussels Gewest gereguleerd. Gevaarlijke pesticiden zullen alleen op aanvraag verkrijgbaar zijn, net als bijvoorbeeld sigaretten. Winkels die pesticiden verkopen zullen ook een adviseur moeten hebben om gebruikers te informeren over de risico’s van de producten en over beperkingen op het gebruik ervan.
Die drie besluiten zijn nu ter advies voorgelegd aan de Raad van State.
Leefmilieu Brussel biedt gratis opleidingen aan voor die adviseurs en begeleidt zowel particulieren als professionals bij het gebruik van alternatieve methoden voor het beheer van tuinen en groene ruimten, met name via praktische informatiefiches die beschikbaar zijn op de website https://renature.brussels/nl, of via de Nature Academy.
“Het is door de combinatie van preventie, informatie en nieuwe gewoonten voor het beheer van groene ruimten dat we zo snel mogelijk dichter bij onze doelstelling van een Brussels Gewest zonder pesticiden zullen komen”, besluit de minister.
Gevaarlijke pesticiden = andere pesticiden dan gewasbeschermingsmiddelen met een laag risico
Gewasbeschermingsmiddelen met een laag risico = voldoende efficiënte producten die alleen werkzame stoffen met een laag risico bevatten en geen tot bezorgdheid aanleiding gevende stoffen (kankerverwekkend, mutageen, toxisch voor de voortplanting, neurotoxisch, immunotoxisch, hormoonontregelend, overgevoeligheid veroorzakend of corrosief, persistent in het milieu) of onaanvaardbare formuleringshulpstoffen. De criteria voor de goedkeuring van stoffen met een laag risico staan in bijlage II van de Europese verordening 1107/2009.
