Sinds 2016 ondersteunt het Brussels Gewest de burgercollectieven die bijdragen aan de verbetering van het milieu via het initiatief Vooruit met de Wijk. In zes jaar tijd hebben enkele duizenden inwoners 365 projecten gelanceerd: collectieve moestuinen en compostinitiatieven, weggeefacties, bijenkasten, do-it-yourself-workshops, vergroeningsprojecten, repaircafés, verdeling van solidaire pakketten en gastentafels op basis van onverkochte producten enz. Maandag 20 maart gaat de editie van 2023 van de projectoproep “Vooruit met de wijk” van start.
Op 9 maart heeft de Brusselse regering, onder impuls van de minister bevoegd voor Klimaattransitie, Leefmilieu en Participatieve Democratie, Alain Maron, de lancering van de editie 2023 van de projectoproep Vooruit met de wijk goedgekeurd. Het bijzondere aan deze zevende editie is dat de doelstellingen ervan aangepast worden om ze flexibeler te maken en ze beter af te stemmen op de behoeften van de burgercollectieven. De ambitie van deze nieuwe editie is immers om de burgerprojecten in de wijken te kunnen verankeren, te streven naar meer inclusie en socio-economische, culturele en generationele diversiteit binnen de groepen die deelnemen aan de oproep en de burger meer bij het projectselectieproces te betrekken.
Dit jaar kunnen de burgercollectieven dankzij de oproep financiële ondersteuning krijgen gaande van 3.500 euro voor projecten van het type “duwtje in de rug” maar ook 15.000 of 30.000 voor grotere projecten op langere termijn. Daarbovenop blijft “Vooruit met de wijk” professionele begeleiding met opleidingen aanbieden, net als netwerkactiviteiten, projectontwikkelingstools enz. Leefmilieu Brussel, Brussel Mobiliteit en Net Brussel slaan de handen voor het derde jaar op rij in elkaar om deze ondersteuning aan de Brusselaars in meer uiteenlopende te bieden.
Alain Maron, minister bevoegd voor Klimaattransitie, Leefmilieu en Participatieve Democratie: “Onze leefomgeving verbeteren is een zaak van alle Brusselaars, die in alle wijken in actie komen. Deze projectoproep geeft dus een duwtje in de rug en verschaft middelen aan hen die collectief bijdragen om Brussel te veranderen en de stad groener, schoner en meer solidair te maken. Elk jaar ben ik onder de indruk van de vele ingediende projecten, de ideeën en de positieve energie die de Brusselaars aanmoedigen om de stad weerbaarder te maken tegen de milieu-uitdagingen! Het is ook altijd een prachtig menselijk avontuur en sociale cohesie.”
Elke Van den Brandt, Brussels minister van Mobiliteit: “Soms kunnen kleine veranderingen in een straat of op een plein een heel grote invloed hebben op de gezelligheid van een hele wijk. Heeft u ideeën en energie om uw straat veiliger te maken, ontmoetingsplaatsen te creëren of kinderen meer ruimte te geven om te spelen? Vooruit met de wijk helpt je bij de uitvoering ervan.”
De voorwaarden?
Het project moet in de eerste plaats een burgerproject zijn. Het doel van het initiatief is de bewoners te verenigen rond projecten in verband met het milieubehoud om de leefomgeving van de gemeenschap te verbeteren en de banden opnieuw aan te halen. Concreet kunnen de Brusselaars drie soorten projecten indienen:
- ofwel “kleine” projecten, die relatief bekend zijn, met steun van het type “duwtje in de rug”, met een subsidie van maximaal 3.500 euro;
- ofwel projecten met meer ambitieuze milieudoelstellingen, waarbij er een sterkte wijkdynamiek wordt opgezet, met een “versterkte” steun en die tot 15.000 euro kunnen krijgen;
- ofwel multi-actor-projecten waarvoor meer structurele investeringen en sterke samenwerkingsverbanden met de actoren uit de wijk nodig zijn, met een financiering die kan gaan tot 30.000 euro.
Om deel te nemen moeten meerdere voorwaarden worden vervuld:
- Het voorgestelde project moet betrekking hebben op een of meerdere thema’s van de projectoproep.
- De stuurgroep moet minstens uit vijf personen bestaan.
- Het project moet ontwikkeld worden in het Brussels Gewest met personen die er wonen of werken.
Projectideeën moeten uiterlijk tegen 18 juni worden ingediend door het formulier dat beschikbaar is op de website Vooruit met de Wijk in te vullen.
Op 4 april zal bij Leefmilieu Brussel een infosessie worden georganiseerd van 18.30 tot 20.30 uur.
Enkele inspirerende voorbeelden uit 2022
Verselle (Neder-Over-Heembeek) is een burgercollectief waarvan de ambitie is om vrouwen uit de wijken Versailles, Mariëndaal, Craetbos en Molenblok te leren fietsen. Eens de vrouwen kunnen fietsen, is het de bedoeling om uitstappen buiten de wijk of zelfs buiten Brussel te organiseren.
Au fil des liens in Pogge (Schaarbeek) is een dynamiek van de inwoners van Schaarbeek rond zero afval en de vermindering van de kledingconsumptie. Op basis van maandelijkse workshops wil de groep leren om naai-, herstel- en aanpassingstechnieken uit te wisselen, altijd gebaseerd op stof en recycling. Met de deelnemers van de workshops wil het project de bewoners van de wijk op grotere schaal mobiliseren door hun verwezenlijkingen en overwegingen bekend te maken en door evenementen te organiseren: beurzen met kleding en galanteriewaren, creatie van gerecycleerde kostuums, kledingrepaircafé, lezing, enz.
Groentetuin carré vert (Anderlecht) is een initiatief van een burgercollectief uit Anderlecht waarvan het doel is om een microboomgaard-tuin-bos aan te leggen aan de hand van een techniek van etagebeplanting: zes fruitbomen van gemiddelde grootte van minder bekende soorten in België, productieve struiken (bessen en kleine vruchten) en bloemen volgens het principe van agrobosbouw, dat wil zeggen met een hoge dichtheid.