Collectieve moestuinen, wijkcomposteren, rustigere straten, afvalinzamelacties … Zin om een wijk duurzamer te maken? In samenwerking met Brussel Mobiliteit en Net Brussel nodigt Leefmilieu Brussel de Brusselaars uit om de sprong te wagen en deel te nemen aan de 5e editie van ‘Vooruit met de wijk’. Voor de eerste keer werken de 3 administraties samen in het raam van deze projectoproep om beter aan de bekommernissen van de Brusselaars te beantwoorden en de impact van deze actie te versterken. De burgers kunnen tot 15.000 euro krijgen om hun idee concreet vorm te geven.
Het project moet eerst en vooral een burgerproject zijn. Het moet voor en door de wijkbewoners worden uitgevoerd door de ideeën, hulpbronnen, motivaties en competenties van iedereen samen te brengen. Het is de bedoeling de bewoners te verenigen rond duurzame projecten om het leefmilieu en de leefomgeving te verbeteren en banden te smeden. De sociale cohesie in de wijk heeft uiteraard een bijzondere betekenis tijdens deze gezondheidscrisis.
Alain Maron, Brussels minister van Leefmilieu: “We hebben deze nieuwe editie van de projectoproep ‘Vooruit met de wijk’ uitgebreid, zowel wat het budget als wat de thema’s en betrokken actoren betreft. Het is de bedoeling om de impact van de acties te vergroten en de klimaattransitie van Brussel te versnellen. Door ook de gemeenten en de verenigingen te mobiliseren zal deze nieuwe projectoproep een breder publiek bereiken dan de vorige oproepen. De stad van morgen moet immers met alle Brusselaars worden opgebouwd. De klimaattransitie is in de eerste plaats een solidaire transitie om de veerkracht van Brussel ten aanzien van de milieu-uitdagingen te verzekeren en de levenskwaliteit van alle burgers te verbeteren.”
Er kunnen 7 thema’s worden voorgesteld:
- Collectief composteren
- Good Food (projecten rond kookworkshops, collectieve moestuinen en boomgaarden of het bouwen van kippenhokken)
- Energie
- Groene wijken (projecten voor de vergroening van straten, habitats om meer biodiversiteit aan te trekken …)
- Zero afval (Do It Yourself-workshops, lokaal uitwisselingssysteem of verhuur van goederen).
Hierbij moeten de 2 nieuwe thema’s van dit jaar worden gevoegd:
- Openbare netheid (afvalopruimacties in de openbare ruimte, innovatieve communicatie- en sensibiliseringsprojecten voor de uitdagingen inzake openbare netheid)
- Duurzame mobiliteit (projecten rond de openbare ruimte om het verkeer te verminderen en ontmoetings- en speelruimten aan te bieden, projecten voor de promotie van de zachte vervoermiddelen of de invoering van ‘leefstraten’ …).
Door samen te werken geven Leefmilieu Brussel, Brussel Mobiliteit en Net Brussel deze projectoproep een nieuw elan. Voortaan krijgen de burgers de gelegenheid projecten op te zetten rond zeer verschillende thema’s die één gemeenschappelijk kenmerk hebben: ze hebben een impact op het leefmilieu.
Elke Van den Brandt, Brussels minister van Mobiliteit: “Vaak kunnen kleine aanpassingen in de openbare ruimte of het verkeer het leven van een hele wijk aanzienlijk en duurzaam verbeteren. Enkele bankjes of een kleine speeltuin volstaan vaak om ervoor te zorgen dat de mensen elkaar opnieuw ontmoeten! De stad verbeteren belangt iedereen aan, met name de mensen die in de wijken wonen. Het doet me dus plezier dat burgers en burgercollectieven actie kunnen ondernemen en in het raam van de oproep ‘Vooruit met de wijk’ samen projecten rond deze onderwerpen kunnen opzetten.”
Een collectief kan zich ook inschrijven voor een initiatief van de Participatieve Duurzame Wijk door te werken rond projecten met meerdere thema’s en van een grotere omvang die op het niveau van een volledige wijk worden ontwikkeld.
Fabrice Lesceu, verantwoordelijke voor de projectoproep ‘Vooruit met de wijk’ bij Leefmilieu Brussel: “Met deze projectoproep wil Leefmilieu Brussel een partner zijn voor de burgers. Er wordt financiering aangeboden, maar ook begeleiding van a tot z. Het begint bij de uitwerking van het project en gaat verder tot de concretisering ervan, waarbij de burgers in contact worden gebracht met institutionele partners of de partnerverenigingen in hun wijk. Er worden ook opleidingen en tools voorgesteld. Het is de bedoeling hen de middelen te geven om duurzame actoren van de verandering in hun wijk te worden en concreet oplossingen aan te reiken voor de milieu- en klimaatuitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd.”
De voorwaarden?
Om deel te nemen moeten meerdere voorwaarden worden vervuld:
- De stuurgroep moet uit minstens 5 personen bestaan.
- Het project moet ontwikkeld worden in het Brussels Gewest met personen die er wonen of werken.
- Bij het gebruik van een gemeentelijk terrein of een openbare ruimte is een gebruiksvergunning door de gemeente of eigenaar vereist. Een principeakkoord is voldoende voor de indiening van het project.
De voorprojecten moeten tegen uiterlijk 28 maart worden ingediend door het formulier van ‘Vooruit met de wijk’ in te vullen https://vooruitmetdewijk.brussels/
Om hun project op te zetten, kunnen de burgers gebruikmaken van gepersonaliseerde begeleiding van bij de start. Op 1, 10 en 25 februari en 9 maart zullen virtuele infosessies worden georganiseerd.
Inspirerende voorbeelden
Sinds de lancering van ‘Vooruit met de wijk’ in 2016 hebben 250 projecten het daglicht gezien. Enkele inspirerende voorbeelden:
- Le Café Solidaire Boondael in Elsene
Deze Participatieve Duurzame Wijk is een plaats voor uitwisselingen en ontmoetingen, is toegankelijk voor iedereen en wordt beheerd door een collectief van buren die gemotiveerd zijn door de waarden van solidariteit, wederzijdse hulp en de verbetering van hun levenskwaliteit. De leden van het collectief recupereren, delen, herstellen, transformeren en herverdelen: ze bieden gezonde maaltijden aan die bereid zijn op basis van onverkochte voedingsmiddelen, elke laatste zaterdag van de maand is er een repaircafé en er zijn de ‘Samedis de la Terre’ waarbij deskundigen en gewone natuurliefhebbers kennis en knowhow over de natuur en milieuonderwerpen uitwisselen. Le Café Solidaire verwelkomt ook allerlei socio-culturele activiteiten voor en door de buren (geverij, workshops rond fietsen, hout, yoga, spelletjes en kinderactiviteiten, debatten, wijkfeesten, concerten, vertoningen …) en stelt zijn lokaal ter beschikking van andere collectieven. - La table verte in Anderlecht
La table verte is een project rond duurzame kookworkshops in het huizenblok aan de Albert I-Square in Anderlecht dat in de lijn ligt van de Good Food-strategie. Er worden regelmatig kookworkshops rond de tafelgeneugten georganiseerd, maar ook om recepten en technieken uit te proberen die goed zijn voor de gezondheid en het milieu. Het project werd opgezet door een groep van vrouwen die geregeld langskomen in de moestuin en het Institut de la Vie. - Paillettes de déchets in Schaarbeek
Het initiatief is ontstaan uit de wens van een groep van vrienden en buren om te starten met zero afval. 18 gezinnen gebruiken vandaag de energie van de groep om elkaar te ondersteunen en hun afval steeds meer te verminderen. Ze vinden tips en tricks dankzij de maandelijkse activiteiten: workshops rond composteren, het maken van cosmetica en onderhoudsproducten, koken zonder voedselverspilling of de workshop ‘Bloemekets’ waar broodzakjes worden genaaid. Om hun kennis uit te breiden brachten de leden van de groep ook een bezoek aan CF2D, een dienstenbedrijf uit de sociale economie dat actief is rond de ecologische transitie.
Bekijk alle inspirerende projecten op de website ‘Vooruit met de wijk’ https://vooruitmetdewijk.brussels/
Meer info?
Pascale Hourman – Leefmilieu Brussel woordvoerder – 0490/52-37-89 – phourman@environnement.brussels
