Sinds het begin van de crisis staat de situatie van kwetsbare groepen centraal in de bezorgdheid van de Brusselse regering. Met name voor daklozen, die hard zijn getroffen door de gezondheidscrisis en de gevolgen daarvan, is een reeks maatregelen genomen om:
- de bestaande actoren te versterken en hen in staat te stellen hun werk voort te zetten (dag- en nachtopvang);
- bijkomende dag- en nachtopvangfaciliteiten te creëren;
- een opvangcapaciteit te organiseren voor daklozen bij wie COVID-19 is vastgesteld;
- de ondersteuning en bescherming van transmigranten te versterken;
- de coördinatie en de algemene monitoring van alle mechanismen alsook medische opvolging te garanderen.
Om al deze doelstellingen te bereiken, heeft de Brusselse regering op 26 maart 2020 een bijkomend budget van 7.104.720,00 euro beschikbaar gesteld.
Hieronder volgt een overzicht van de verwezenlijkte vooruitgang. Dit alles vormt een aanvulling op de maatregelen die door de gemeenten zijn genomen (met name wat betreft de versterking van het straathoekwerk, de toegang tot sanitaire voorzieningen en voedselhulp).
Eerste onderdeel: Versterking van de actoren om hen in staat te stellen hun opdracht voort te zetten
- De erkende operatoren zijn allemaal betrokken bij de maatregelen ter ondersteuning van de non-profitsector waartoe op 26 maart is besloten, namelijk: behoud van de facultatieve subsidies, niet-inaanmerkingneming van de crisisperiode voor de berekening van de terugkerende subsidies, verlenging van de termijnen voor de indiening van de bewijsstukken, aanvullende tussenkomst ter compensatie van de meerkosten voor het behoud en de aanpassing van de activiteit, aanvullende tussenkomst ter compensatie van het inkomstenverlies.
- De subsidies die specifiek voor de winter aan de dag- en nachtoperatoren worden toegekend, zijn verlengd.
- De opvanghuizen en noodopvangcentra zijn versterkt via een verhoging van hun jaarlijkse subsidie voor hun werkingskosten, zodat ze de opvang kunnen blijven aanbieden.
Tweede onderdeel: Creatie van bijkomende dag- en nachtopvangfaciliteiten
Met betrekking tot de dagopvang:
- Organisatie, in de jeugdherberg Jacques Brel, van een integrale hulpvoorziening (eerstelijnszorg, douches, sanitaire voorzieningen, voedselhulp + rustbedden + doorverwijzing naar de nachtopvangfaciliteiten). Onder impuls van Bruss’Help wordt deze structuur gecoördineerd door Médecins du Monde. Er zijn 4 operatoren (Rolling Douche, Bulle, La Source en het Centre Athéna Centrum) en 40 vrijwilligers bij betrokken. Deze structuur kan 90 personen per dag opvangen.
- Oprichting van een mobiele interventiedienst (inclusief medisch personeel en zowel overdag als ‘s avonds actief). Deze mobiele dienst wordt verzorgd door New Samusocial en garandeert een veilig vervoer naar het ziekenhuis of naar opvangplaatsen voor personen bij wie COVID-19 is vastgesteld. Er wordt ook een gezondheidsronde georganiseerd om personen die ver van de hulpcentra staan en op straat leven te bereiken.
- Coördinatie van de voedselhulp aan de Akenkaai en organisatie van bijkomende plaatsen voor voedselverdeling.
- Versterking van de middelen van de straathoekwerkers (verhoging van 350.000 euro).
Met betrekking tot de nachtopvang:
Momenteel is er een capaciteit van 726 bedden in 10 hotels, herbergen en collectieve infrastructuren, in nauwe samenwerking met de stad Brussel en de gemeenten Vorst, Sint-Joost, Anderlecht, Molenbeek, Schaarbeek en Sint-Gillis.
De capaciteit die op elk van de sites beschikbaar is, wordt in overleg bepaald en op maat ingericht, rekening houdend met de middelen van elke gemeente en elk OCMW. De personen die in deze hotels worden opgevangen, evenals alle personen die in de opvangcentra voor daklozen verblijven, genieten de medische opvolging die door Bruss’Help wordt gecoördineerd.
Derde onderdeel: Creatie van een opvangcapaciteit voor personen bij wie COVID-19 is vastgesteld en van medische opvolging
Er zijn 260 bedden ingericht op 3 plaatsen voor daklozen bij wie COVID-19 is vastgesteld.
We houden deze situatie in het oog om ervoor te zorgen dat er voldoende capaciteit is om zieke personen op te vangen (alle categorieën, vrouwen, mannen, gezinnen).
Versterking van de transversale verpleegkundige/medische ondersteuning in de verschillende structuren, om de werknemers gerust te stellen en verdachte of zieke patiënten adequaat door te verwijzen.
Vierde onderdeel: Coördinatie en algemene monitoring van alle mechanismen alsook medische opvolging, verzorgd door Bruss’Help
Bruss’Help zorgt voor de coördinatie van alle actoren en structuren (dag- en nachtopvang) in Brussel, met een dagelijkse monitoring.
Bruss’Help zorgt ook voor de medische opvolging in alle structuren (en voor gezondheidsadvies) en beschikt daarvoor over een team van 16 artsen, die elke dag van de week actief zijn tussen 7 uur ’s morgens en 23 uur ’s avonds.
De dispatching van personen naar alle nachtopvangfaciliteiten wordt verzekerd door Bruss’Help en New Samusocial.
Vijfde onderdeel: Versterking van de ondersteuning en bescherming van transmigranten
Voor de crisis bedroeg de opvangcapaciteit voor transmigranten in Porte d’Ulysse 350 plaatsen (naast de vele opvanginitiatieven van burgers). De beschermings- en afstandsmaatregelen hebben geleid tot het creëren van 200 extra plaatsen in twee hotels, in nauwe samenwerking met minister-president Rudi Vervoort en deels gefinancierd door de federale overheid. Daarnaast is Porte d’Ulysse voortaan 24 uur per dag geopend, om te voorkomen dat personen overdag de straat op moeten. De kosten van deze extra opvangcapaciteit bedragen momenteel 765.000 euro, waarvan een deel wordt gedekt door de federale overheid.
Tot slot is de voedselverdeling die vroeger in het Maximiliaanpark werd georganiseerd, nu gecentraliseerd op een veilige en gecoördineerde plaats, zodat de nodige sanitaire maatregelen kunnen worden gerespecteerd.
Voor Alain Maron, Brussels minister van Gezond en Welzijn: “Al deze maatregelen volstaan niet om het volledige probleem aan te pakken. Naast de maatregelen die dringend nodig waren, benadrukt deze gezondheidscrisis de noodzaak om het daklozenbeleid opnieuw uit te tekenen, zoals voorzien in het regeerakkoord. Ik wil niet dat de crisis ons dwingt tot uitsluitend tijdelijke oplossingen. Vandaag wil ik een globale strategie uitwerken en beginnen met het implementeren van langetermijnmaatregelen om te evolueren naar een structurele logica van toegang tot huisvesting voor iedereen. In de komende dagen zal ik, in nauwe samenwerking met mevrouw Ben Hamou, een werkgroep van deskundigen en terreinoperatoren oprichten die tot taak heeft aanbevelingen en concrete oplossingen te formuleren.”
